Men surrogati er lovleg i mange land. Den praktiske
og moralske utfordringa er såleis kva vi gjer med dei
stadig fleire som nyttar surrogati i utlandet. Ein ting er
at ein moralsk ikkje kan forsvara å bruka fattige kvinner
til å føda fram barn for rike foreldre i Vesten. Men
kva gjer vi når det fyrst er gjort og borna er der? Skal
foreldra straffast? Skal foreldra få ta borna inn i landet?
Skal familien få barnetrygd? Skal foreldra få foreldreretten?
Dette må vi ha klare reglar for.

Her må vi ta omsyn til borna og la nåde går for rett.
Så kompliserte er desse spørsmåla og så pragmatiske
må vi vera. Når borna fyrst er fødde, har ein ikkje noko
anna val enn at foreldra må kunne ta dei med heim. Eit
alternativ er sjølvsagt at foreldra buset seg i surrogatilandet,
men det vert ein urimeleg streng praksis. Og
når borna er komne til landet, må sjølvsagt born og
foreldre ha same rettar som alle andre.

Kva når kvinner i USA, der surrogati er lovleg i einskilde
statar, ber fram born for nordmenn? Eller kva
med søsken eller vener som ber fram born til barnlause
søsken? Då gjeld jo ikkje argumentet om at rike utnyttar
fattige lenger. Skal ikkje ei kvinne kunne hjelpa storebror
sin til å få eit barn?

Det må seiast tydeleg: Det går heilt sikkert bra med
norske surrogatibarn. Men ingen har rett på barn. Og
alle born skal ha rett til å vita kven som er dei biologiske
foreldra, om det er mogleg. Surrogati er dermed eit
moralsk spørsmål om kva som er det beste for borna.
Det blir for komplisert for barnet når egget, sæden –
eller begge deler – kjem frå ein anonym donor og barnet
er bore fram av ein tredjeperson.